Każdy, kto planuje budowę, rozbudowę czy modernizację budynku jest zobligowany do przestrzegania wymagań zawartych w rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie to określane najczęściej skrótowym określeniem WT lub Warunki Techniczne jest aktem wykonawczym do ustawy Prawo budowlane. Zbiór przepisów zawartych w Warunkach Technicznych określa zasady projektowania budynków, wykonania ich, zabudowy działek budowlanych, a także parametry i specyfikę urządzeń stosowanych w budynkach. Zbiór przepisów zawartych Warunkach Technicznych stanowi jednocześnie najczęstszą przyczynę negatywnego rozpatrzenia wniosków o pozwolenie na budowę, lub przeprowadzenia modernizacji i rozbudowy budynku. W 2021 w życie weszły nowe przepisy Warunków Technicznych, które regulują w szczególności kwestie związane ze standardem energetycznym. Z aktualnymi Warunkami Technicznymi 2021 powinni zaznajomić się przede wszystkim inwestorzy, projektanci, architekci, każdy kto ma w planach budowę domu lub budynku o innym przeznaczeniu.

Skąd wynikają zmiany wprowadzone w WT 2021?

Zmiany w Warunkach Technicznych 2021 zostały ogłoszone jeszcze w 2020 roku, a ich obowiązywanie zostało ustanowione na rok 2021. Zadaniem kolejnych nowelizacji przepisów zawartych w WT jest poprawa standardów budownictwa, dzięki którym budynki będą bardziej energooszczędne, bezpieczniejsze i bardziej komfortowe w użytkowaniu. Czy wprowadzone w minionym roku zmiany w WT 2021 jest czymś nowym? Jedna z największych zmian pojawiła się w 2002 roku, kiedy to został opublikowany tekst jednolity o Warunkach Technicznych. Wdrożone zasady stały się fundamentem wymogów dotyczących nowoczesnego budownictwa, a także punktem odniesienia do kolejnych zmian przepisów.

Zmiany w wymogach dotyczących izolacyjności cieplnej i standardu energetycznego były wdrażane stopniowo i podzielone były na trzy etapy. Pierwsza duża zmiana miała miejsce w 2014 roku, w ramach której zostały określone nowe, bardziej restrykcyjne kryteria dla współczynnika przenikania ciepła przez przegrody zewnętrzne. Wyznaczono także normy dotyczące termoizolacyjności przegród budowlanych. Wraz z nowelizacją WT w 2014 r. poinformowano o kolejnych dwóch zmianach zaostrzających standardy energetyczne, zaplanowanych na rok 2017 i 2021. W związku z sytuacją epidemiologiczną w grudniu 2020 roku została wdrożona nowelizacja warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Nowelizacja ta miała zapobiec sytuacjom, w których inwestorzy składający wnioski przed 30 grudnia 2020 r. byliby zmuszeni zmodyfikować wnioski zgodnie z wymogami obowiązującymi od stycznia 2021 roku. Jeżeli jednak wniosek został złożony do urzędu już w 2021 roku musi spełniać kryteria określone w WT 2021 – zmiany względem przepisów obowiązujących w latach 2017-2021 są znaczące i warto dokładnie się z nimi zapoznać.

Czy zmiany Warunków Technicznych są konieczne?

Warunki klimatyczne panujące w naszym kraju wymagają stosowania instalacji grzewczych, w celu poprawienia warunków mieszkalnych. Jednak wciąż postępujące ocieplenie klimatu, degradacja środowiska naturalnego, a także wyczerpanie globalnych zasobów nieodnawialnych źródeł energii wymagały wprowadzenia określonych regulacji. Celem zmian Warunków Technicznych jest ograniczenie zapotrzebowania na energię w nowo powstających budynkach. Co za tym idzie, wszystkie powstające obecnie i w przyszłości budynki byłyby znacznie bardziej ekologiczne i energooszczędne. Pozwoliłoby to także na ograniczenie zużycia nieodnawialnych źródeł energii, a w następstwie przejście na w pełni odnawialne źródła energii.

Czego dotyczą zmiany w Warunkach Technicznych 2021?

Nowe standardy WT 2021 obowiązują wszystkich inwestorów planujących budowę nowego budynku, lub modernizację, albo rozbudowę już istniejącego. Obowiązujące do stycznia 2021 przepisy w znaczący sposób zaostrzają wytyczne dotyczące izolacji budynku, wentylacji i instalacji grzewczej. Najważniejsze zmiany dotyczą zmniejszenia maksymalnych wartości następujących parametrów: wskaźnika EP określającego roczne zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną, a także współczynnika U przenikania ciepła przegród budowlanych. Budynki powstające po wdrożeniu WT 2021 muszą spełniać zarówno normy związane z izolacją budynku, jak i jego zapotrzebowaniem na energię pierwotną.

WT 2021: obniżenie wskaźnika EP

Do określenia ilości energii, którą budynek pozyskuje z nieodnawialnych źródeł energii stosuje się współczynnik EP. Wskazuje on, jaka ilość zużytej przez budynek energii w ciągu roku pochodzi z takich paliw jak ropa naftowa, węgiel, czy gaz. Współczynnikiem EP określa się energię zużywaną przez instalacje ogrzewania, wentylacyjną, klimatyzację, ogrzanie wody użytkowej, a także oświetlenie. Warunki Techniczne 2021 wyraźnie obniżają wskaźnik EP. Dotychczas wynosił on 95 kWh/(m²rok), a od 2021 roku zgodnie z WT 2021 wskaźnik EP nie może przekraczać 70 kWh/(m²rok). Czy to duża zmiana? Dla porównania zaznaczymy, że starszych budynkach, ogrzewanych tradycyjnymi systemami grzewczymi współczynnik EP wynosi około 140 kWh/(m²rok), a w skrajnych przypadkach – przy piecach starego typu, nieszczelnej stolarce okiennej, a także braku izolacji budynku zapotrzebowanie na energię pierwotną może osiągać nawet 200 kWh/(m²rok).

Współczynnik przenikania ciepła U – zmiany w WT 2021

Według definicji współczynnikiem przenikania ciepła U określamy ilość energii, która przenika przez przegrody budowlane: okna, ściany, stropodachy, drzwi, bramy garażowe itd.). Współczynnik U (wyrażany w W/(m²·K)) to ilość energii, jaka przenika przez 1 m² danej przegrody, w momencie gdy różnica temperatur 1 kelwin. Im niższa jest wartość współczynnika przenikania ciepła U, tym dana przegroda lepiej izoluje, co minimalizuje straty ciepła z budynku.

W tabeli poniżej przedstawiamy zestawienie dopuszczalnych wielkości współczynnika obowiązujących do końca 2020 roku, a także zmian tych wartości w Warunkach Technicznych 2021.

Rodzaj przegrody	WT 2017	WT 2021
Ściany zewnętrzne	0,23	0,2
dachy	0,18	0,15
okna	1,1	0,9
drzwi	1,5	1,3

Jak wybudować dom zgodny w Warunkami Technicznymi 2021

Stopniowo wprowadzane zmiany w przepisach budowlanych zakładały przede wszystkim konieczność zastosowania lepszej jakości materiałów, o odpowiednich właściwościach technicznych i izolacyjnych. W przypadku dwóch wcześniejszych zmian w Warunkach Technicznych raczej zachęcano do stosowania innowacyjnych technologii w budynkach i wyboru odnawialnych źródeł energii. W przypadku WT 2021 już nie wystarczy, że powstający budynek będzie miał świetną termoizolację czy stolarkę okienną, które będą spełniać dopuszczalną wartość współczynnika przenikania ciepła U. Istotną rolę w obniżeniu współczynnika będzie miał wybór nowoczesnej wentylacji, a także instalacji grzewczej. Celem WT 2021 jest też ograniczenie, a docelowo wyeliminowanie instalacji grzewczej zasilanej węglem, czy ekogroszkiem. Co ciekawe, stosując tylko nowoczesny kocioł gazowy osiągnięcie wskaźnika EP określonego w nowych przepisach nie będzie możliwe. Konieczne będzie uzupełnienie instalacji budynku np. o panele fotowoltaiczne. Znacznie łatwiej będzie zaprojektować budynek zgodny z Warunkami Technicznymi 2021, gdy zdecydujemy się na urządzenia wykorzystujące energię odnawialną. Dobrym rozwiązaniem jest łączenie różnych technologii – dobrym przykładem jest zastosowanie w budynku pompy ciepła i fotowoltaiki, która pokryje zapotrzebowanie pompy ciepła na energię elektryczną.

Nowe domy z rekuperacją – wentylacja zgodna z WT 2021

Choć nowe wytyczne mogą wydawać się dość wygórowane, to istnieje wiele sposobów na ich spełnienie i jednocześnie stworzenie nowoczesnego, komfortowego w użytku i ekologicznego budynku. Jednym z obszarów, w którym możliwa jest poprawa parametrów budynku jest wentylacja. Żeby zmniejszyć w znaczący sposób współczynnik EP danego budynku warto zdecydować się na rekuperację. Ten nowoczesny system wentylacji z odzyskiem ciepła pozwoli zmniejszyć zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną nawet o 35,6 kWh/(m²rok). Rekuperator odzyskuje ciepło z wyrzucanego na zewnątrz, zużytego powietrza, a następnie ta energia cieplna zostaje przekazana świeżemu powietrzu. Oznacza to, że mimo ciągłej wymiany powietrza w domu nie ma potrzeby jego ponownego ogrzewania. Dzięki temu zużywamy znacznie mniej paliwa zasilającego system grzewczy.

Najlepszym momentem na decyzję o montażu rekuperacji jest etap projektowania domu. Pozwala to na uniknięcie niepotrzebnych kosztów związanych z budową kominów wentylacyjnych. Od 2021 roku to także jeden ze skuteczniejszych sposobów, aby projekt naszego domu spełniał Warunki Techniczne, a wniosek o pozwolenie na budowę, lub modernizację budynku został pozytywnie rozpatrzony.

Rekuperacja w domu nie jest obowiązkowa, ale…

Budowa domu, który spełni wszelkie wymagania określone w Warunkach Technicznych 2021, może oznaczać w praktyce wyższe koszty. Wydatki związane z wyższą jakością materiałów budowlanych zwiększą się w niewielkim stopniu. Jednak w przypadku doboru odpowiednich urządzeń grzewczych, nowoczesnej wentylacji, czy technologii pozwalających na czerpanie energii z ekologicznych źródeł koszty mogą wzrosnąć nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych. Warto jednak zauważyć, że jest to raczej pewne przeniesienie kosztów z późniejszych kosztów eksploatacyjnych na początkowe. Przepisy zawarte w Warunkach Technicznych 2021 nie narzucają też w żadnym stopniu danej technologii – w przypadku instalacji wentylacyjnej rekuperacja jest najlepszym rozwiązaniem dostępnym na rynku, które zarazem pozwala nam na znaczną poprawę energooszczędności budynku, a także komfortu jego użytkowników.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat rekuperacji, pompy ciepła, a także innych technologii pozwalających spełnić wymagania zawarte w WT 2021? Zapraszamy do kontaktu z naszymi doradcami techniczno-handlowymi, a także do odwiedzenia showroomu w Łodzi!

Centrum Rekuperacji

Ul. Sierakowskiego 69

91-324 Łódź

Tel: 512 544 515